21 Nisan 2008 Pazartesi
E-ticaret Oyunu
20 Nisan 2008 Pazar
Razzi'lerin Kralı Arda Kutsal
Yurtdışındaki bir benzer proje olan ycombinator maksimum 25 bin dolarlık bir yatırım yapıyor ve %5-6 arasında bir paya sahip oluyor. Bu yatırımlarda çok hızlı bir geri dönüşüm beklenmiyor. Bu projeyle karşılaştırıldığında Crenvo'nun sağlayacağı yatırımlarda bir üst limit sınırlaması olmayacak fakat girişimlerin projelerini kendileri hayata geçirmeye çalışan kişilerden seçilmesine dikkat edilecek. Ayrıca kişisel kaynaklar dışında yabancı sermaye kaynakları da kullanılacak.
Web 2.0'nin hayatımıza girmesini sağlayan kişi ve internet kültüründeki, kulanım şekillerindeki değişikliklerle okuyucular içerik okuyan pasif kullanıcılar olmak yerine içerik yaratan aktif üyeler haline geldiler. İçerik öyle büyük bir olgu olmaya başladı ki tasarımı arka plana attı. Artık tasarıma göre teknoloji değil, teknolojiye göre tasarım yapılmakta. RSS ve CSS in yaygınlaşmasıyla greafik kullanımı da azaldı. Somut değişikliklerin yanı sıra güvenin özellikle de karşılıklı güvenin atardamarlardan biri haline gelmesi soyutluk açısından gözlerden kaçmayan bir gerçek.
Yakın geleceğin önemli reklam etkinliği ise video reklamlar olacak. Videonun içeriğinin tanımlanabilmesiyle o içerikle ilgili reklamlar video 'lara entegre edilecek ve istenen hedef kitleye ulaşım sağlanacak.
Nish sosyal ağlar, sade, kolay, verimli web araçları daha da önem kazanacak.
13 Nisan 2008 Pazar
Cember.net'in babası Çağlar Erol
Lisans eğitimlerini tamamlayan çift yine Boğaziçi Üniversitesin'de MBA eğitimi alıp iş hayatına atıldılar. Bir süre çalıştıktan sonra iş hayatlarını Almanya'da sürdürdüler. Almanya'daki yoğun çalışma temposuna ve çalışma prensiplerine alışmaya başlayan çift sahip oldukları potansiyelinde farkına vardılar. 2003 yılında kurulan openbc'nin ( çoğumuz xing olarak tanıyoruz) hayata geçirilmesine ve hızla büyümesine şahit oldukları sırada bu fikrin Türkiye'de de yapılabilir olduğunu düşündüler. Yazılımdan anlamaları onlar için büyük bir avantajdı, sitenin temellerini yavaş yavaş atmaya başladılar ve 2005'de Türkiye'ye döndüler.
" Bir projeye başlamadan önce düşünmeniz gereken ilk şey para kazanır mıyım sorusunun cevabıdır. Hem çıkış stratejilerinizi hem de kötü durum stratejilerinizi önceden belirlemeli ve onlara sadık kalmalısınız. Sadık kalmadığınız taktirde ölmeyen ama süründüren bir proje ile yıllarca uğraşırsınız. Ayrıca geçinizi sağlamak için en az bir yıllık birikiminiz olması gerekiyor, bu da çok önemli bir nokta."
Hikayeye geri dönelim. Sitenin yapım aşaması bittikten sonra limited şirketi kurdular. İlk önce sadece tanıdıklarını siteye davet ettiler ve ufak bir tatile çıktılar. Erol, o tatilden sonra çok yoğun bi tempoda çalışmaya başladıklarını sadece yeme ve uyuma molaları verdiklerini ve o tatillerinin çıktıkları son tatil olduğu çok acıklı bir şekilde ifade etti :) . Tatil dönüşlerinde sitenin hareketlenmeye başladığını gördüklerinde çok şaşırdılar. Bir kaç ay içerisinde 10 bin üyeye ulaştılar. Bu bağlantıların sadece internet üzerinde değil gerçek hayata da taşınması gerektiğini düşündükleri için bir buluşma düzenlediler. Bu buluşma hem üyeler için hem de sitenin basında tanıtımı için oldukça yararlı oldu. Bu tanıtım ile siteye talep oldukça arttı fakat sunucular bu talebi karşılayacak yeterlilikte olmadığı için kilitlendi.
Kendilerini geliştirmek için yatırım bulmaları gerekiyordu. Amerika'da internet projeleri için önce küçük yatırımcılar sonra ise büyük yatırımcılar daha kolay bulunuyor fakat söz konusu Türkiye olunca bu çok daha zorlaşıyordu. Özellikle o dönemlerde piyasada ve insanlarda çok para olmaması , büyük şirketlerin bu tip yatırımlardan kaçınmaları onları çok daha zorladı. Büyük şirketler yatırım yapsalar bile şirketin %80'nini alıp %20'si için opsiyon koyuyorlar fakat buda site için belki yıllarca emek harcamış olan insanlara pek cazip gelmiyor.
Uzun süre evden çalışmaya devam eden çift, ofislerini ancak 2007 Ocak'ta açabildi. O zamana kadar belli bir imaj çizmek için evden çalıştıklarını belli etmemeye çalıştılar ve bunun sıkıntısını çektirler. Reklamdan yeterli parayı kazanamayacaklarını düşündükleri için Altın üyelik sistemi ile ek hizmetlerin verip buna karşılık ücret aldılar. Şirket yavaş yavaş ciro yapmaya başladı.
Openbc halka açıldı, yapının çok benzemesi ve openbc'nin diğer ülkelere yönelmeye başlaması sebebiyle 2006 yılında cember.net ile görüşmeye başladılar. O sıralarda cember.net'in üye sayısı 100 bine ulaşmıştı. İstenen sonuca ulaşılamayan bu görüşmeler sonrasında, Almanya'dan gelen bir melek yatırımcı azınlık hissesini alıp şirkete kaynak sağladı. 300 bine yakın üyeye sahşp olan ve daha da güçlenen cember.net 2008 Ocak ayında openbc'e 4,36 milyon euro'ya satıldı.
Çağlar Erol diyor ki:
" Şirketlerin satım ile ilgili pazarlık aşamasında en etkili faktörler üye sayısı ve pazarlama gücüdür. Bu konularda iyiyseniz istediğiniz değere yakın bir fiyat alabilirsiniz."
Cember.net deneyimleri onlara ve bizlere ne kattı?
- Az para, az kişi ve ortalama bir ciroyla da başarılı olunabileceğini gördük.
- İyi bir işle kazanılan prestij sayesinde yeni projelere kendiniz aranmadan bile destekçilerin çıktığını anladık.
- Bu işten gerçekten para kazanıldığına dair bir şüphemiz kalmadı.
Çağlar Erol diyor ki:
"Şirket kurarken Anonim Şirketi kurmayı ihmal etmeyin. Satış aşamasında bunun yararlarını fazlasıyla göreceksiniz."
Biz diyoruz ki:
"Tecrübe konuşuyor, bunları unutmayın."
10 Nisan 2008 Perşembe
İtiraf.com'dan Uzmantv ve İstanbul.net'e uzanan yolculuk
7 Nisan 2008 Pazartesi
Sahibinden alıntılar...
3 kişiyle başladıkları bu işte, şu an 50 çalışana sahipler. İlk günden beri sesli hizmete önem vermeleri insanlarda güven duygusunu pekiştiriyor. Call-center'da 15 kişi çalışmakta. Aylık 7000 arama geliyor ve sorular genelde sitede mağaza açmayla ilgili oluyor. Ayrıca Satış-Pazarlama, Muhasebe ve Yazılım bölümleri de mevcut. 2006'dan önce 24 saat olan operasyon 2006'da 12 saate indirildi. Sitenin şu anki durumuna bakarsak ayda 410 milyon sayfa gösterimine ve 5 milyon 600 bin tekil kullanıcıya sahip. Kullanıcılar sitede ortalama 12 dk kalıyor ve 22-23 sayfayı inceliyor. 590 bine yakın ilan olduğunu düşünürsek 22-23 sayfa bile insana az geliyor.
- Bir yıl boyunca Finansbank'la yapılan işbirliği sayesinde sahibinden.com müşterileri kendilerini verilen referans numaralarıyla daha düşük faizlerle kredi alabiliyordu.
- Cepten üyelik sistemi getirildi.
- Güvenlik açısından sadece Garanti Bankası, İş Bankası, Akbank'ın desteklediği 3D secure uyumlu kartların kullanımına izin veriliyor.
- Bad words filtresi sayesinde kullanıcıların birbirine attıkları mesajlar bile kontrol edilebiliyor.
- Get ile sağlanan kontrol sayesinde herhangi bir dolandırıcılıkta savcılık ile işbirliği yapılabiliyor.
- Videolu ve fotoğrafların gerçek boyutunda ilanlar verilebiliyor.
- Fotokurye hizmeti ve sanal tur hizmeti veriliyor.
- Bu sene başında Turkcell ile iş birliği yapıp wap'dan hizmet de vermeye başladılar.
- Emlak kategorisine entegre edilmiş olan Google maps diğer kategoriler içinde kullanılmaya başlanacak.
- İngilizce hizmet için kolları sıvamaya başladılar.
Sahibinden.com bu işe şanslı başlayanlardan. Maddi açıdan bir sıkıntı yaşamamalarının yanı sıra, yarattıkları yeniliklerle de yerlerini sağlama almışlar. Özellikle hayvanlar alemi kategorileriyle tek canlı satan portal olmuşlar. Gittigidiyor'la büyük rakiplermiş gibi görünselerde farklı istekleri olan müşteri kitlelerine hitap ettiklerini düşünüyorlar. 120 milyar dolarlık ilanı sitelerinde barındırmaları başarılarının bir göstergesi.
Bizimle hikayelerini paylaştıkları için yönetim kurulu üyesi Mert Aksoy'a ve Genel Müdürü Müge Seymen'e çok teşekkür ederiz.